ทุกวันนี้เป็นยุคสมัยของสุขภาพ ในตลาดจึงเต็มไปด้วยวิตามิน อาหารเสริมนานาชนิด ส่วนหนึ่งอ้างว่าเป็นผลิตภัณฑ์สำหรับวัยใดวัยหนึ่งโดยเฉพาะ คำถามคือ เมื่อถึงวัยหมดประจำเดือนแล้ว จะกินอะไร จะกินดีไหมหรือไม่ต้อง แล้วจะเลือกกินวิตามินกับอาหารเสริมอย่างไรดี

วิตามินอาหารเสริมสำหรับคนวัยหมดประจำเดือน

พญ.ลลิตา ธีระสิริ

           ก่อนอื่นขอออกตัวก่อนว่า ที่จริงวิตามินและอาหารเสริมล้วนหาได้จากอาหารในชีวิตประจำวัน หากกินอาหารที่ถูกต้องและเหมาะสมแล้ว ในวัยของแม่ก็ย่อมไม่ต้องการอะไรมาเป็นอาหารเสริมเลย คำว่า “ถูกต้อง” หมายความว่ากินให้ครบ 5 หมู่ กินทั้งคาร์โบไฮเดรท โปรตีน ไขมัน วิตามินเกลือแร่ และน้ำ ส่วนคำว่า “เหมาะสม” หมายความว่าแต่ละหมู่น่ะกินมากน้อยเท่าใดจึงจะทำให้มีสุขภาพดี

           อาหารในชีวิตประจำวันจึงหนีไม่พ้นการกินข้าวกล้องทุกมื้อ กินผักสดผลไม้สดวันละ 5 ส่วนอาหารหรือวันละ ครึ่งกก.ตามที่องค์การอนามัยโลกกำหนดไว้ กินโปรตีนไม่มาก เท่ากับวันละ 100-180 กรัมแล้วแต่ว่าคุณตัวโตหรือตัวเล็ก กินไขมันนิดเดียวแบบอาหารไทยดั้งเดิม กินแกงส้ม ต้มยำ ส้มตำ แกงป่า แกงเลียงอะไรทำนองนี้ เท่านี้ก็บรรลุวัตถุประสงค์ของอาหารแนวธรรมชาติบำบัด ซึ่งทำให้มีสุขภาพดี

หากสูงอายุแล้ว เป็นผู้หญิง แต่ทำไม่ได้ตามนี้ จะด้วยเหตุผลอะไรก็เถอะและมีอาการบางอย่าง ก็ควรเลือกใช้วิตามินและอาหารเสริมตามปัญหาสุขภาพตามอาการของตนเอง แต่ละคนก็จะไม่เหมือนกัน ซึ่งจะขอยกตัวอย่างมาแนะนำ สัก 10 รายการ ดังต่อไปนี้

          1. อาการสวิงสวายในวัยทอง ร้อนวูบวาบ หงุดหงิด อารมณ์แปรปรวน ซึ่งเป็นกลุ่มอาการในวัยหมดประจำเดือน แนะนำให้ใช้ เซเลเนียม (เม็ดละ 100 ไมโครกรัม) วันละครั้ง ครั้งละ 1 เม็ดหลังอาหารเช้า

          2. หากมีอาการวัยทองรุนแรง ผิวแห้ง แน่นหน้าอก เครียดง่าย ขี้กังวล อ่อนเพลีย ไม่กระฉับกระเฉง ใช้ไอโซฟลาโวน ซึ่งเป็นสารสะกัดจากถั่วเหลือง ซึ่งจะมีประโยชน์กับผู้หญิงสูงวัย และสามารถป้องกันกระดูกผุได้ด้วย เพราะไอโซฟลาโวนจะทำให้การดูดซึมแคลเซี่ยมในระดับลำไส้สะดวกง่ายดายขึ้นให้ใช้ไอโซฟลาโวน เม็ดละ 25-30 มก. ครั้งละ 1 เม็ด วันละ 2 ครั้ง หลังอาหารเช้า เย็น

          3. หากมีอาการผิวพรรณไม่สดใส ไม่มีน้ำไม่มีนวล ปวดเมื่อยทั้งตัว เดี๋ยวปวดหลัง ปวดเอว ปวดตามข้อ หากต้องการทำให้ผู้หญิงวัยนี้มีสุขภาวะที่ดีขึ้น ให้ใช้กรดแกมม่าไลโนเลนิก ร่างกายจะเปลี่ยนกรดไขมันจำเป็นชนิดนี้ให้กลายเป็นโพรสตาแกลนดินอี 1 ซึ่งจะแก้ปัญหานี้ได้ แต่ต้องงดของแสลงประเภท ชา กาแฟ นมวัวและผลิตภัณฑ์จากนมวัว เหล้า บุหรี่ ด้วย จึงจะใช้ได้ผล

           ในท้องตลาดมีกรดแกมม่าไลโนเลนิก อยู่หลายแบบได้แก่ น้ำมันพริมโรสบานเย็น น้ำมันบอเรจและน้ำมันแบล็กเคอร์แรนท์ เลือกเอาอย่างใดอย่างหนึ่งตามแต่ชอบ โดยใช้วันละ 2 กรัมเช่นน้ำมันพริมโรสบานเย็น เม็ดละ 1 กรัม ครั้งละ 1 เม็ด วันละ 2 ครั้ง หลังอาหารเช้า เย็น (ถ้าเป็นเม็ดละ 500 กรัม ก็ใช้ ครั้งละ 2 เม็ดวันละ 2 ครั้ง เป็นต้น)

           4. หากกระดูกเริ่มผุ (จากการตรวจ) ปวดเมื่อยเนื้อตัวมาก ปวดหลังปวดเอว เกิดอาการนั่งโอยลุกโอย เป็นตะคริวบ่อย ให้ใช้ แคลเซี่ยมร่วมกับแมกเนเซี่ยม ในกรณีของกระดูกผุก็ใช้กับไอโซฟลาโวนดังข้างต้นด้วยก็จะยิ่งดี

           สำหรับแคลเซี่ยมกับแมกเนซี่ยมตามธรรมชาติจะอยู่รวมกันในรูปของแร่ธาตุที่ชื่อ โดโลไมท์ ในท้องตลาดมีขายเป็นอาหารเสริมสำเร็จรูปอยู่แล้ว กินครั้งละ 2 เม็ด วันละ 2 ครั้งหลังอาหารเช้าเย็น

           5. หากเดินมีเสียงดัง เสียวในข้อเข่าข้อเท้า เดิน ๆ อยู่ดี ๆ ไม่มีแรง ข้อพับลงไป มีอาการปวดข้อ เพราะข้อเสื่อม ซึ่งเกิดขึ้นเนื่องจากสูงอายุ ใช้ข้อมานานแล้ว กระดูกอ่อนที่หุ้มกระดูกแข็งที่มาชนกันตรงข้อเข่า ข้อเท้าบางตัวลง ทำให้ปวดข้อ ให้ใช้อาหารเสริมชื่อ กลูโคซามีนและคอนดรอยตินซึ่งมักจะมาคู่กัน เพิ่มความหนาตัวของกระดูกอ่อนในข้อ ใช้ไปนานประมาณ 2 สัปดาห์ก็จะเห็นผล

ให้ใช้กลูโคซามีนและคอนดรอยตินวันละ 1500 มก. เช่นถ้าใช้เม็ดละ 500 มก. ก็ใช้ครั้งละ 1 เม็ด วันละ 3 ครั้งหลังอาหาร หรือไม่เช่นนั้นหากใช้ชนิดผงซึ่งบรรจุซอง ซองละ 1500 มก. ก็ใช้วันละ 1 ซอง เป็นต้น

           6. หากขี้กังวล ขี้เครียด ห่วงโน่นห่วงนี่เกินกว่าเหตุ นอนไม่ดี สมองทำงานช้าลง ให้ใช้วิตามินบีที่รวมบีทุกชนิด ปริมาณสูงพอสมควร เช่นวิตามิน บี100 คือมีบีทุกประเภทปริมาณ 100 มก. ให้สมองสามารถนำไปสร้างสื่อนำประสาท เพื่อการทำงานของระบบประสาทเป็นไปอย่างราบเรียบยิ่งขึ้น

ให้ใช้ บี 100 ครั้งละ 1 เม็ด วันละครั้ง หลังอาหารเช้า

          7. หากภูมิต้านทานไม่ดี เป็นหวัดบ่อย ติดเชื้อบ่อย รวมทั้งเครียดมากด้วยให้ใช้วิตามินซีชีวภาพ ซึ่งเป็นวิตามินซีเลียนแบบธรรมชาติ ในเม็ดจะประกอบด้วย กรดแอสคอร์บิก อยู่รวมกับ รูติน เอสเปอริดีน ไบโอฟลาโวนอยด์ หรือรวมกับโรสฮิป ดูข้างขวดดี ๆ ว่าไม่ใช่ซี แอลคอร์บิกเฉย ๆ

ถ้าจะให้ดียิ่งขึ้นเลือกผลิตภัณฑ์ที่เป็นวิตามินซีไร้กรด หรือมีกรดน้อยจะดีกว่า เพราะวิตามินซีทั่วไปตามท้องตลาดส่วนใหญ่จะมีกรดมาก และจะตกผลึกที่ไต เราคงอยากถนอมไตเอาไว้ใช้นาน ๆ โดยการเลือกผลิตภัณฑ์ที่ไม่เป็นอันตรายต่อไต อย่างซีไร้กรด หรือซีกรดน้อย จริงไหมให้ใช้วิตามินซีชีวภาพเม็ดละ 1 กรัม วันละ 1-2 เม็ด กินครั้งเดียวหลังอาหารเช้า

          8. หากมีอาการแน่นท้อง ลมในท้องมาก ท้องอืดเฟ้อ เรอมาก ท้องเสียง่าย กินอะไรก็เสาะท้องให้ใช้น้ำตาลเชิงซ้อน FOS หรือฟรุกโตโกแซ็คคาไรด์ หรือที่เรียกว่า “พรีไบโอติก” น้ำตาลเชิงซ้อนนี้ร่างกายไม่มีเอนไซม์ย่อยมัน ร่างกายของเราจึงใช้ไม่ได้ มันจะเหลือไปถึงระดับลำไส้แล้วกลายเป็นอาหารของแบคทีเรียที่มีประโยชน์อย่างแลคโตบาซิลไล บิฟิโดแบคทีเรีย เจ้าแบคทีเรียตัวดีจะกินน้ำตาลนี้เป็นอาหารแล้วเพิ่มจำนวน เติบโตขึ้นคลุมแบคทีเรียที่เป็นอันตรายต่อร่างกายในลำไส้ ทำให้สุขภาพลำไส้ดีขึ้น อาการทางท้องจะหายไปเองภายในเวลา 2 สัปดาห์

ให้ใช้ FOS ครั้งละ 1 ซอง ละลายน้ำดื่มวันละ 3 ครั้ง

          9. หากท้องผูกถ่ายลำบาก ไขมันในเลือดสูงเป็นต้น ให้ใช้ไฟเบอร์อัดเม็ด กินก่อนอาหารทุกมื้อ เวลากินให้ดื่มน้ำตามมาก ๆ เพื่อละลายสารเส้นใยออกมาในทางเดินอาหาร มันจะทำหน้าที่เป็นมวลอุจจาระคอยซับน้ำเอาไว้ ทำให้อุจจาระนิ่ม ระบายออกมาได้ง่ายขึ้น รวมทั้งจะซับไขมันที่กินเข้าไปทิ้งออกมาเป็นอุจจาระเสียบ้าง จึงใช้ควบคุมไขมันในเลือดได้ ส่วนจะใช้เท่าใดนั้นให้ดูตามที่ข้างกล่องระบุเอาไว้

         10. หากมีอาการวิงเวียน หน้ามืด ใจไม่ดี ลมในท้องมาก แน่นหน้าอก ผลิตภัณฑ์ที่ดีที่สุดคือยาหอมแบบไทย ๆ ของเราเอง เลือกเอาแบบที่ไม่มีสารตะกั่วปนก็แล้วกัน วิธีกินยาหอม หากอยากให้ได้ผลในทันทีก็คือเอาผงยาหอมใส่ปากอมเอาไว้เลย แล้วค่อยดื่มน้ำตามทีหลัง ยาจะออกฤทธิ์เร็วกว่าการเอายาหอมละลายน้ำแล้วดื่มส่วนจะกินเท่าไรนั้นดูจากฉลากข้างขวด